Yüzlerce Yıllık Tarihi Weimar Gezimiz
Yeni yıl yaklaşırken Almanya’ya gidecekseniz eğer elbette gezilmesi gereken yerler sıralamasında Christmas marketler ilk sıradadır. Bunun için 25 aralık öncesi gitmeniz gerekmektedir. Ben işlerim dolayısı ile 23 Aralıkta gidebilmiştim. Almanya’nın çoğu şehrinde Chiristmas marketler bitmiş, kaldırılmıştı. Hatta Christmas tatili bile başlamıştı. Ancak Helin’in yaşadığı Jena’nın komşu şehirleri olan Weimar ve Erfurt’ta hala devam etmekteydi. Helin bana müjdeyi gider gitmez verdi. Bu şehirlerde marketler yeni yıla kadar kalacaktı. Güzel haberdi benim için.
2021 yılında Jena’ya gittiğimde Weimar ve Erfurt’tu ziyaret edememiştim. Özellikle Weimar’ın Alman tarihinde çok önemli bir yere sahip olduğunu bildiğimden ilk sıraya onu koymuştuk. Weimar, Helin’imin Mülteci Hakları derneğinde part-time öğretmen olarak mülteci çocuklara Almanca ve İngilizce ders vermek için gittiği şehirdi. 2 yıl boyunca her hafta sonu bu şehre gider-gelir bana da anlatırdı Weimar’ı. Bu yüzden ben de bu şehri çok merak ediyordum.
Elbette tarihi dokusunu, binalarını görmeyi çok istiyordum ama daha da önemlisi Alman dili ve edebiyatına adını altın harflerle yazdıran Friedrich Schiller ve Johann Wolfgang von Goethe’nin ve daha nice filozofların yaşadığı ve dünya edebiyatında ve sanatında öncü bir şehir olmasından dolayı da merak içindeydim. Bu nedenle Jena’ya gittiğim günün ertesi günü gittik Weimar’a.
WEİMAR CUMHURİYETİ TARİHİ
Weimar Cumhuriyeti, İmparatorluk döneminin sonu (1918) ile Nazi Almanya’sının (1933) başlangıcı arasında Alman hükümetine verilen isimdir.
Weimar Cumhuriyeti; Almanya'da, Philipp Scheidemann'ın 9 Kasım 1918 tarihinde cumhuriyetin kurulduğunu ilan etmesi ile başlayıp 30 Ocak 1933 tarihinde Adolf Hitler'in şansölye olmasına kadar süregelmiş döneme verilen isimdir. “Weimar Cumhuriyeti” adı tarih yazımı için kullanılan bir terimdir. Bu adın kaynağı, I. Dünya Savaşı'ndan yenilgiyle çıkılması sonucu lağvedilen Alman monarşisi yerine millî meclisin yeni anayasayı oluşturmak için 1919 yılında toplandığı Weimar kentidir.
Weimar, Almanya'daki klasik edebiyatın merkezi olarak da ünlüdür. Luther, Cranach ve Bach kasabada yaşadılar ve çalıştılar, ancak Weimar'ın en büyük dönemi 18. yüzyılda Goethe, Schiller ve Nietzsche'nin evlerine dönmesiyle başladı. Dünyaca ünlü bu filozoflar Thuringia Ülkesi denilen şu anki Thüringen eyaletindeki ülkelerde yaşadılar genellikle. Jena’da da müze haline getirilen evleri bulunmaktadır.
19. yüzyılda, Almanya'nın en büyük bestecilerinin dönüşü, Bauhaus hareketinin doğduğu yer olan Sanat Okulu ise birçok ünlü ressamın ilgisini çekmiş. Aynı zamanda Weimer'in Ulusal Tiyatrosunda, Alman Ulusal Meclisi'nin Birinci Dünya Savaşı'ndan sonra bir araya geldiği ve Weimar Cumhuriyeti'nin anayasasını kabul ettiği yerdir. Şehir 1920 yılında şehrin Thuringia Ülkesi'nin başkenti oldu. 1998 yılından beridir de UNESCO tayini Klasik Weimar Bir Dünya Mirası ve şehir, Almanya'nın en önemli tarihi şehirlerinden biri olmaya devam ediyor.
Weimar Anayasası, oy kullanma hakkını 1919 yılında, 20 yaş üzerindeki tüm erkek ve kadınları kapsayacak şekilde genişletti (Amerika Birleşik Devletleri bu standardı 1920'ye kadar benimsemedi, Britanya ise 1928'de kabul etti). Alman Yahudileri de artan sosyal ve ekonomik özgürlükler dönemi yaşadı.
WEİRMAR KÜLTÜR ÖNCÜSÜ
Bu dönem, kültürel açıdan önemli ve uzun soluklu sonuçlar doğurdu. Tarihçi Peter Gay'in yazdığı gibi, "Cumhuriyet çok az şey yarattı; o, önceden var olan şeyleri özgürleştirdi." Weimar, Dr. Caligari'nin Muayenehanesi (1919) ve Nosferatu (1922) gibi ilk çekilen filmlerin en önemli aşamalarının bir kısmına tanıklık etti. Franz Kafka, Vladimir Nabokov, W.H.Audaen, Virginia Woolf ve Graham Greene gibi ünlü yazarlara ev sahipliği yaptı. Weimar, sanat dünyasında Otto Dix ve George Grosz'un dışa vurumcu çalışmalarını öne çıkardı. Berthol Brecht'in oyunları Alman sahnelerinde boy gösterdi. Çağdaş Bauhaus hareketi, mimarînin çehresini değiştirdi.
Weimar, ayrıca Theodor Adorno ve Herbert Marcuse gibi büyük düşünürler de yetiştirdi. Aralarında ünlü fizikçi Albert Einstein'ın da bulunduğu Alman bilim insanları, 1918'den 1933'e kadar her yıl en az bir Nobel Ödülü kazandı.
WEİMAR CUMHURİYETİNİN ÇÖKÜŞÜ
Ancak, Amerika'daki Büyük Buhran'ın yarattığı küresel ekonomik gerilemenin Weimar Cumhuriyeti'nde yıkıcı etkileri oldu. Panik Wall Street'i vurunca ABD hükümeti, eski müttefikleri Britanya ve Fransa'yı savaş borçlarını ödemeleri için sıkıştırdı. Parası olmayan Britanya ve Fransa'nın da Almanya'yı daha fazla savaş tazminatı ödemesi için sıkıştırması ekonomik buhrana yol açtı.
Bir kısmı Cumhuriyet'in kurulmasına dayanan siyasi ve ekonomik memnuniyetsizlikler, Hitler'in iktidara gelme koşullarının oluşmasına yardım etti. Hitler, marjinal ulusalcı partileri Nazi Partisi'nde birleştirerek Reichtag'da kendisini bir siyasi aktör hâline getirecek sayıda sandalye elde edebildi. Nihayet onu kontrol etmeyi ve popülerliğinden menfaat sağlamayı umut eden muhafazakârlar, Hitler'i hükümete getirdi. Hitler'in 1933'te şansölye olarak atanmasıyla Weimar Cumhuriyeti sona erdi.
WEİMAR ŞEHRİ
Weimar, 2004 yılından beri Üniversite Şehri olarak anılır. Yaklaşık 65.000 nüfuslu Türingiya eyaletinin kültürel miraslarıyla ünlü şehridir. Weimar, Ilm Nehri yayında, 478 m yüksekliğiyle Thüringen havzasının en yüksek tepesi olan Ettersberges'in güneydoğusunda bulunur. Erfurt, Jena ve Gera'dan sonra Thüringen eyaletinin 4. büyük şehri olan Weimar, bu eyaletin başkenti olan Erfurt'un doğusunda, Jena'nın ise batısında yer alır. Weimar'dan her iki şehre de; trenle ulaşım yaklaşık 15 dakika sürmektedir. 1999 yılında Avrupa'nın Kültür Şehri unvanına layık görülmüştür.
WEİMAR’A İLK GEZİ
Weimar Helin’in kaldığı şehrin Batısında trenle 30 dakikalık uzaklıkta bir şehir. Tren istanasyonu Helin’in Jena’da yaşadığı evinin sokağında. Trenle Weimar’a gitmek şehre inmekten daha kolay. Lefkoşa Girne gibi. Toplu taşıma olunca her yere ulaşmak kolay elbette.
Helin’le Weimar’a 24 aralık günü gittik ilk kez. Ve ertesi gün Christmas olduğu için şehir tamamen sesizliğe bürünmüştü. Deyim yerindeyse in cin top oynuyordu. Şehrin Christmas marketleri bozulmamıştı henüz ama kapalıydı. Şehirde tek bir Kafe hariç her yer kapalıydı. Ama evlerin yanından geçerken insanların evlerinde hummalı bir hazırlık yaptıklarını görebiliyorduk. Arabalarının bagajlarından kolilerde yiyecekler, içkiler taşınıyordu evlere.Hediye paketleri de. Marketler de kapalıydı. Şehirde girdiğimiz kafede bize “ Bu saatte ve böyle bir günde neden geldiniz? Biz de bir an evvel evimize gidip yarına hazırlanacağız” der gibiydiler. Garson da zaten 30 dk sonra kapatacağız deyip ona göre siparişimizi aldı. Acele ile tatlılarımızı yeyip, kahvelerimizi içip ayrıldık. Haklıydılar o gün onların dini bayramlarıydı.
Weimar sokakları boş olsa da ben çok keyif aldım. Kendimi Weimar Cumhuriyeti zamanlarında gezer gibi hissettim. Şehrin inanılmaz mistik bir havası var. Savaşın izlerini de her an tüm ruhunuzla hissedebiliyorsunuz. Şehre iner inmez karşınıza çıkan Belediye binasının avlusunda savaşta katledilen Yahudi sanatçı ve bilim insanlarının boyum kadar posterleri ve yanlarında da biyografileri vardı. Helin okuyup bana çeviri yaptığı için genç yaşta katledilen kadın ve erkeklerin kim bilir yaşasalardı ne eserler, ne yapıtlar bırakacaklardı diye konuşuyoruz Helin’le.
Tarih kokan sokakları arasında dolaşırken sanki Schiller evinden çıkıp Goethe’nin bahçe evine giderken yolda karşılaşacak, 18. yy’a ait giysileri, elinde bastonu ile yürürken şapkası ile bizi selamlayacak gibi hissettik. Weimar’ı ilk ziyaretimizde sokaklarda gezip şehrin ruhunu anlamaya çalıştık Helin’le. Defalarca gittiği halde benimle turistik gezi yapmak ve adım adım şehirleri gezmeyi Helin de seviyor. Görmediği yerleri görüyor. Bana anlatmasını istediğimden her levhayı, her yazıyı okuyor, müzelerde kulaklıktan Almanca dinlediği her şeyi bana çeviri yapıyor. Böylece gezdiğimiz şehirler hakkında o da benimle çok şey öğreniyor.
24-25 ARALIK NOEL KUTLAMALARI
İnsansız şehri gezip tam dönerken Herder Kilisesi etrafında inanılmaz bir kalabalık gördük ve onları takip ettik. Tüm şehir Kiliseye gidiyordu. Biz de onlara takılarak kiliseye girdik. 4 katlı kilisenin tüm katları tıklım tıklım insanlarla doluydu. Yerlerde oturan insanlar vardı. İnanılmazdı. 24 Aralık Noel arifesiydi ve insanlar İsa'nın doğumunu hep birlikte dualar ederek karşılıyordu. Noel; Doğuş Bayramı, Kutsal Doğuş veya Milat Yortusu olarak da bilinir.
Kilisede gençler danslarla ve tiyatral bir şekilde İlahilerle İsanın doğumunu canlandırma yapıyorlardı. İlk kez bir Din kadınının vaaz verdiğini görüp şaşırmıştım. İlahiler hep bir ağızdan okunuyordu. Yanlarına oturduğumuz çift farklı bir ülkeden gelen turistler olduğumuzu anlamıştı. Bize ayin bilgi verip, yapılanları kısık bir sesle anlatmaya çabalamıştı. Helin kadın din insanının söylediklerini kısık bir sesle bana da anlatıyordu. Ne kadar şahane bir konuşmaydı. Doğrusunu isterseniz ben, hem ortamdan, hem ilahilerden, hem de yanımda gözyaşları dökerek ilahilere eşlik eden insanlardan etkilendiğimden ben de ağlamıştım. İçeride inanılmaz bir mistik ortam vardı. Kilisenin bu kadar farklı inanışta, farklı eğitimde, farklı cinsiyetlerde insanları bir arada kucaklaması ve oraya toplaması beni çok etkilemişti. Bir de dini mekanlar insanın aklına kayıplarını getiriyor ve kendi bildiğin şekilde kendi kaybettiklerine dualer ediyorsun.
Aynı durumu ertesi sabah 25 aralık sabahı da Jena’da sabah yürüyüşümü yaparken yaşamıştım. 25. Aralık sabahı da tüm Hristiyanlar kilisede toplanmışlardı. Noel zamanları bu yüzden resmi tatildir ki insanlar kiliseye gidip ibadet edebilsinler.
Jena’da sabah yürüyüşüm sırasında Kiliseden gelen sesi takip etmiş ve tüm Jena halkının Kilisede olduğunu görmüştüm. Etkilenmemek elde değil. Kilisede ibadet etmek için insan ayrımı yok. Her görünüşte, her cinsiyette, her siyasi görüşte insan gidip ibadetini yapabiliyor. Çocukları ile birlikte.
FRİDERİCH SCHİLLER VE JOHANN VON GOETHE AŞKI
Friedrich Schiller ve Johann Wolfgang von Goethe her ikisinin de Weimar’da evlerinin olması bir tesadüf değildir. Thüringen eyaletinin birçok şehrinde her ikisinin de evleri olduğu bir gerçek. Google’da bir çok makalede Schiller ve Goethe’yi yakın iki dost olarak yazsa da Almanya’da yaşayan ve filozoflarla ilgilenen, Felsefe okuyan herkes bilir ki aralarındaki ilişki dostluktan öte büyük bir aşktır. Schillerin eşi ve çocukları ile taşındığı her şehre arkasından Goethe de eşi ve eşinin çocuğu ile taşınmıştır. Weirmar’da da hem Goethe’nin Bahçe evi hem de Schiller’in eşi ve çocukları ile yaşadığı ev müze olarak ziyarete açıktır. Schiller’in eşinden ayrı odalarda uyuduğu ve “bana fikirler geceleri gelir” diye Goethe’yi bahçe evine davet ettiği de anlatılıyor. Schiller’in müze evinde Schiller’in 1805 yılında 45 yaşında genç yaşta zatüre nedeniyle ölümünün ardından şok olan Goethe yakın arkadaşı Carl Fridrich Zelter’e yazdığı el yazısı mektup da sergilenmektedir. Goethe mektubunda söyle der; “Ich dachte mich selbst zu verlieren und verlieren nun einen Freund und in demselben die Halfte meines Daseyns” Goethe (1 Haziran 1805) Çevirisi: “Schillerin ölümü ile sanki kendi varlığımın yarısını kaybetmişim gibi hissettim”. Aralarındaki büyük aşka yazdıkları bazı eserlerinde de rastlandığı söylenmektedir.
Weimar’a ilk gidişimizde görmek istediğim yerler açık olmadığından, hem de Chiristmas marketlerin kapalı olmasından dolayı Christmas tatili sonrası Weimar’ı ikinci kez ziyaret ettik. Dışından gördüğüm her tarihi müze ve mekanların bu sefer içini de ziyaret edebildim. Ayrıca Weimar Christmas markette de keyifli anlar yaşadık. Şimdi gezdiğimiz ve ziyaret ettiğimiz yerleri bir de birlikte gezelim.
WEİMAR’DA GEZİLECEK-GÖRÜLECEK YERLER
*GOETHE EVİ-ULUSAL MÜZE
1709 yılında inşa edilmiş basit bir Barok bina olan tarihi eski White Swan Inn, Goethe House (Goethes Wohnhaus) bitişiğinde, Almanya'nın en ünlü yazarlarından Johann Wolfgang von Goethe’nin 1782'den 1832'de ölümüne kadar yaşadığı yerdi. Goethe zamanından beri iyi korunmuş bu ev kendi yazdığı ve 5,400 ciltlik bir kütüphane ile birlikte, sanat ve bilimsel koleksiyonlarını içermektedir. Goethe Ulusal Müzesi olan bu bahçe evi Goethe’nin hayatı ve yaptığı eserler geniş bir malzeme yelpazesi ile sergilenmektedir. Ayrıca Goethe'nin Bahçe Evi Ilm Park'ta, sık sık gizli bir sığınak olarak kullandığı şirin yazlık evdi. Benden duymuş olmayın ama Goethe bu evi Schillere yakın olmak için inşa etmiş. Sık sık da Schiller ile birlikte burada buluşur fikir alış-verişinde bulunurlarmış. Aşklarını da bu evde yaşadıkları söylenir.
*BAUHAUS MÜZESİ
Bauhaus hareketinin başladığı Weimar'daki ilk günlerinde 1919'da kuruldu - Bauhaus Müzesi dünyanın en önemli tasarım stillerinden biri için mükemmel bir kaynaktır bu müze. Bence Tasarım ve mimarlık okuyan her insanın gezmesi gereken bir müze. Göze çarpan özellikler arasında hareketin kurucusu Walter Gropius'un yanı sıra çağdaşları ve öğrencileri tarafından yapılan çalışmaların yanı sıra okulun Weimar'daki eserlerinin örneklerle ve prototiplerle izlenmesi gösteriliyor. Weimar, Ana Bina ve eski Sanat ve El Sanatları Okulu da dahil olmak üzere Bauhaus mimari tarzının bir dizi güzel örneğini barındırmaktadır. Bauhaus Üniversitesi, ve Haus Horn1923 yılında inşa edilmiş bir deney evi olarak inşa edilmiş.
*SCHİLLER'İN EVİ
Schiller House; 10 Kasım 1759’da Marbach am Neckar’da doğan Schiller, 9 Mayıs 1805’te Weimar’da şimdilerde müze haline dönüştürülen bu evde öldü. Hayatının son yıllarını bu evde eşi ile birlikte geçirdi. Buraya taşındıktan sonra, arkadaşlığı/aşkı ile tanınan Goethe de bu şehre taşınır. Schiller ve Goethe’nin arkadaşlığı mektuplaşarak başlar sonra bir araya gelirler ve 2 hafta aynı evde kalırlar. Schiller Goethe’nin nikahsız evliliğini bir mektubunda Goethe’nin “tek kusuru” olarak nitelendirip “evcil huzur hakkında yanlış bir kavrayışa sahip” olduğu yönünde eleştiri getirir. Goethe de buna cevap olarak “Seramonisiz Evlilik” diye betimlemiş Schillerin ilişkilerini. Bu betimlemeye bayıldım ben. Bizde de ne çok var Seramonisiz evlilikler. Öbür yandan Schiller’in iskambil oyunları ve tütüne olan düşkünlüğü Goethe’yi rahatsız edermiş.
Schiller 1802'den 1805'te ölümüne kadarki yaşadığı eviydi. Dönem stili zengin döşenmiş odaları ile birlikte, Schiller Müzesi hayatı ve işleriyle ilgili geniş bir materyal koleksiyonunun yanı sıra, son yazıları, eserleri, belgeleri ve el yazmaları da dahil olmak üzere geniş bir materyal koleksiyonuna sahiptir. Schiller; Wieland, Herder ve Goethe ile Weimar Klasiğinin en önemli dört yazarından biridir. Böyle bir filozofun evini gezerken etkilenmemek mümkün değil. Yaşamını yitirdiği yatağı, çalışma masası, yemek yediği kapları, yazıları, el yazısı ile yazdığı mektupları görülmeğe değerdir. Ayrıca Goethe’nin onun için yazdıkları ve öldüğü zaman çekilen fotoğrafları da sergilenmektedir. Goethe’nin Schiller’in ölümü ile ilgili hislerini yazdığı el yazısı mektup da bu evde sergilenmektedir.
*WİTTUMSPALAİS: DUL SARAYI
1767'de inşa edilen Wittumspalais - Widow's Palace - Dowager Düşes Anna Amalia'nın eviydi ve Goethe döneminde şehirdeki sosyal ve edebi etkinliğin merkez üssüymüş. Şimdi bir müze olan bu muhteşem iki kanatlı saray, güzel dekor, dönem mobilyaları ve Ducal ailesinin ve nezaketlerin portreleri ile Poet Odası'ndaki Goethe ve Schiller'in portrelerini sunmaktadır. Ayrıca Goethe gibi misafirlerin ağırlandığı ve eğlencelerin yapıldığı Round Table Room da ilgi çekicidir. Ben de bu dönemde bu şehirde yaşamayı istedim bu şehri gezerken. Bu sohbetlere katılmak, sanatın merkezinde yaşamak inanılmaz olurdu.
*DÜŞES ANNA AMALİA KÜTÜPHANESİ
1563'te inşa edilen ve UNESCO Dünya Mirası Alanı olarak adlandırılan devasa bir Rönesans binası olan Yeşil Saray'da (Grünes Schloss) yer alan Düşes Anna Amalia Kütüphanesi aynı zamanda Tarih Kütüphanesi olarak da anılır. Almanya'nın en önemli klasik edebiyat koleksiyonlarından birini barındırır, normal olarak. Çünkü edebiyatın öncüleri burada yaşamış ve çoğu eserini de bu şehirde icra etmiş. Koleksiyonun zirveleri arasında ortaçağ imzaları, Avrupa'nın ilk basılı kitaplarının yanı sıra haritalar, küreler, sanat eserleri ve eserler ile Friedrich Nietzsche özel kütüphanesi yer alıyor. Binanın kendisi de bir sanat eseri, özellikle de zarif Rococo Salonu.
*HERDER KİLİSESİ
Weimar Eski Kenti'nin merkezi özelliği, Stadtkirche (Şehir Kilisesi) veya Herder Kilisesi, 1500 yılında inşa edilmiş ve Aziz Peter ve Paul'a adanmış bir Geç Gotik salon-kilisesidir. Ulusal bir anıt olarak korunan, 18. yüzyıldan kalma büyük yazar ve filozof Johann Herder'in uzun yıllar mahkeme vaizliği olarak görev yaptığı (mezarı da burada yer almaktadır) kilisedir. Kilisenin, Herder heykeli kilisenin önünde duruyor. Helin’le birlikte Noel arifesinde (24 aralık günü) Weimar halkının ibadetine bu kilisede tanıklık etmiştik.
*KALE MÜZESİ
Weimar's Schloss, Ilm Nehri'ne bakan Neoklasik bir sütunlu üç katlı bir binadır ve merdiven salonu, Büyük Salon ve 1803 Falcon Galerisi ve Goethe Galerisi dahil olmak üzere güzel iç mekanları ile dikkat çekicidir. Kale ayrıca, Orta Çağ'dan ve Rönesans dönemlerinden kalma Alman sanatının güzel bir koleksiyonuyla şehrin kapsamlı sanat koleksiyonlarına ev sahipliği yapan Kale Müzesi'ne de ev sahipliği yapmaktadır. Diğer ilgi çekici yerler arasında Rubens'in eserleri ve Goethe dönemi sanatı da dahil olmak üzere 16. ve 17. yüzyılların İtalyan ve Hollanda resimleri yer alıyor. Ayrıca, 15.000 çizime ve 50.000 sayfa basılı grafik sanatın yanı sıra önemli bir madeni para koleksiyonu da dahil olmak üzere bir grafik sanatı koleksiyonu da var.
*DUCAL VAULT VE TARİHİ MEZARLIK ROGER WOLLSTADT
Weimar'ın ana mezarlığı olan Fürstengruft Historischer Friedhof, Goethe ve Schiller'in son dinlenme yeri olarak ünlüdür ve çok sayıda muhteşem anıtı ve park benzeri ortamı ile görülmeye değerdir. Mezarlık kubbeli Neoklasik şapel 1827 yılında inşa edilmiş ve Goethe, Schiller ve Grandük Carl August'un kalıntılarını içeren Ducal Vault'a ev sahipliği yapmaktadır. Ayrıca mezarlıkta Goethe ailesinin diğer üyelerinin yanı sıra arkadaşlar ve meslektaşlarının mezarları ve 1848 Devrimi'nde ölenler için bir anıt vardır.
*KİRMS-KRACKOW HOUSE
Başlangıçta Geç Gotik tarzında inşa edilmiş olan Kirms-Krackow House, sade bir Barok cepheye sahiptir ve ahşap galeri ve bahçeleriyle görkemli eski avlusuna gitmeye değerdir. Şimdi bir müze, öne çıkan özellikleri arasında, Goethe'nin zamanında orta sınıfların yaşamlarına bir bakış sunan evin güzel orijinal mobilyaları ve eserleri bulunuyor. Ayrıca, Barok bahçesinde bulunan Weimar'ın botaniğini sergileyen bir sergi de ilgi çekicidir. Schiller Hause ile iç içedir.
*WARTBURG KALESİ
Ortaçağ’da inşa edilmiş olan Wartburg, Eisenach kentinin güneybatısında, 410 metre yükseklikte konumlanmış, gerçekten çok haşmetli bir kaledir. Adını Almanca dilinde Gözetleme Kulesi anlamına gelen Warte kelimesinden aldığı söylense de, bazı öykülerde başka türlü anlatılır: Kalenin temel taşını 1067’de koyduran Ludwig der Springer, o haşmetli tepeyi görünce, şöyle seslenmiş: Warte Berg! Bekle Ey Tepe! Senin üzerine kalemi inşa ettireceğim! Anlaşıldığı üzere Warte ayn zamanda Bekle anlamına da geliyor. Siz hangisini sevdiyseniz, o versiyonu kullanın…
1999 yılında UNESCO tarafından Dünya Mirası olarak tescillenen yapı, Martin Luther’den önce de, 1211-1228 arasında Macaristan asıllı Azize Elisabeth’e yuva olmuş. Türingen Margravı IV. Ludwig’le evlendirilmek üzere sadece 4 yaşındayken bu kaleye gönderilen, 14 yaşında evlenip, Haçlı Seferleri’ne katılan kocası öldüğünde 20 yaşında dul kalan bu kraliçe bu kalede yaşamış, varını yoğunu ihtiyaç sahipleri için harcamış ve hastalara şifa dağıtabilmek için hastaneler inşa ettirmiş. 1231’de, 24 yaşında hayata veda eden kraliçe, ölümünden sadece beş yıl sonra Roma Katolik Kilisesi tarafından azize olarak ilan edilmiş.
WEİMAR’A İKİNCİ GEZİ CHRİSTMAS MARKET TURU
Kaç yaşına gelmiş olsam da sokaklardaki eğlenceler beni çok mutlu eder. Çocukluğumdan beri sokak kızıyım ben. Son yıllarda evi sevmeye başlasam da sokakta çok daha mutlu oluyorum. Sokaklarda yapılan her aktivite beni mutlu eder. Konserler, festivaller, sokak sporları, sokak yemekleri, sokakta içmek kışın dahi çok sevdiğim bir durumdur. Hele de sokaklar süslerle, ışıklarla kaplı olduğunda bir de şarap ve müzik varsa değmeyin keyfime.
Christmas marketleri de işte bu yüzden eminim Helin’den bile çok seviyorum. Zaten ben Helin’i değil Helin beni götürdü Christmas marketlere, ben eğleneyim diye. Orada satılan her şeyi yemek, içmek ve hediyelik eşyaların hepsinden almak istiyordum. Tabiri caizse çocuklardan bile şendim. Almanların Christmas marketleri elbette Alman’lara özgüdür. Her şehrin olduğu gibi. Sosis standları, Sıcak şarapçılar, biracılar, çikolatanın her şekli ve olmazsa olmaz pomes (kızarmış patates). Elbette hepsinden yedim. Favorim tabi ki sıcak şarap eşliğinde pomes ve sosis, ardından da tahta şişlere geçirilmiş çileklerin çikolata sosa batırılmasıyla yapılan tatlıları.
Tüm gün açık olan Christmas marketlerin en keyifli saatleri, christmas süs ışıkların açıldığı akşam saatleridir. Biz Kıbrıslılar için Almanya soğuğu, üstelik akşam soğuğu çok alışık olduğumuz bir soğuk değil. Ama dayandım ve akşam saatlerinde gece ışıklarında da gezdim Weirmar’daki christmas marketi. Sokaklarda müzikler çalarken elimde sıcak şarabımla farklı tatlar denemek inanılmaz keyifliydi.
Bu Pazar da sizi Weimar’a götürdüm. Umarım keyifli bir Pazar turu olmuştur sizin için. Çünkü biz çok keyif almıştık Helin’le. Haftaya Pazar Erfurt şehir turumuzda buluşmak üzere.
İyi Pazar okumaları…
FİLİZ UZUN
