Eşiyle cinsel ilişkiyi reddettiği için Fransız yargı sistemi tarafından boşanmada "kusurlu" bulunan bir kadın, Avrupa'nın en yüksek insan hakları mahkemesine yaptığı temyiz başvurusunu kazandı.
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) Perşembe günü 69 yaşındaki Fransız kadın lehine karar vererek, Fransa'daki mahkemenin kadının özel ve aile hayatına saygı hakkını ihlal ettiğini belirtti.
AİHM'nin kararına göre dava, Fransa'da kusura dayalı bir boşanmayla ilgiliydi ve kocasıyla cinsel ilişkiye girmeyi bıraktığı gerekçesiyle suç sadece HW harfleriyle tanımlanan kadına atfedildi.
Kadın 2012 yılında talep ettiği boşanmaya itiraz etmezken, bunun yerine bir Fransız mahkemesi tarafından verilen boşanma kararının gerekçelerinden şikâyetçi oldu.
Yıllar süren birçok adli duruşmanın ardından, 2019'da bir Fransız temyiz mahkemesi boşanmayı onayladı ve kadının kocasıyla "sürekli olarak seks yapmamasının" "evlilik görev ve yükümlülüklerinin ciddi ve tekrarlanan bir şekilde ihlalini" oluşturduğunu belirtti.
AİHM kararında ise, "Mahkeme, böyle bir evlilik yükümlülüğünün varlığının cinsel özgürlüğe [ve] bedensel özerklik hakkına aykırı olduğu sonucuna varmıştır," dedi.
HW'nin avukatı Lilia Mhissen, kararın Fransa'daki kadın hakları için bir dönüm noktası olabileceğini ve gelecekteki kararlarda boşanmalar için kadınların suçlanmasına son verebileceğini vurguladı.
Mhissen, "Mahkemeler nihayet Fransız hukukunu kanon hukuku merceğinden yorumlamayı ve kadınlara evlilik içinde cinsel ilişkiye girme zorunluluğunu dayatmayı bırakacak," dedi.
Fransız hükümeti, AİHM'nin kararıyla ilgili olarak kamuoyuna açıklama yapmadı.
'Evlilik cinsel kölelik değildir'
Davanın tarafı olan kadın, eşiyle 1984 yılında evlendi ve dört çocukları oldu. Karara göre, çiftin çocuklarından biri engelliydi ve bu, HW'nin ona sürekli bakmasını gerektiriyordu. Bu durum da evlilikleri üzerinde ek bir stres yaratıyordu.
Kadın, sağlık sorunları ve kocasının istismarı nedeniyle 2004 yılından itibaren onunla seks yapmayı bıraktığını söyledi.
HW, Fransa'daki tüm yasal yolları tükettikten sonra 2021 yılında davasını AİHM'e taşıdı.
Davasını destekleyen iki kadın hakları grubu, Fondation des Femmes (Kadın Vakfı) ve Collectif Feministe Contre le Viol (Tecavüze Karşı Feminist Kolektif), 2021'de yaptıkları ortak açıklamada şunları söyledi: "Evlilik cinsel kölelik değildir ve olmamalıdır."
AİHM'nin kararı, eski kocası Dominique tarafından 10 yıldan uzun bir süre boyunca bilgisi dışında uyuşturulan ve yine Dominique tarafından eve davet edilen erkeklerin tecavüzüne uğrayan Gisele Pelicot ile ilgili toplu tecavüz davasından bir ay sonra geldi.
Fransa'yı şoke eden davada başta Dominique olmak üzere yaklaşık 50 sanık çeşitli cezalara çarptırıldı. Dava, ülkede tecavüz kültürünün yarattığı felaketle ilgili ulusal bir hesaplaşmaya ve daha sert önlemler alınması çağrılarına da yol açtı.
Bu hafta Fransız milletvekillerinden oluşan partiler arası bir panel, ülkenin tecavüz yasasını rızayı da içerecek şekilde değiştirmesi gerektiğini belirtti. Mevcut yasa, tecavüzü "şiddet, zorlama, tehdit ya da sürpriz" kullanılarak gerçekleştirilen bir eylem olarak tanımlıyor ve rızadan net bir şekilde bahsetmiyor. (euronews)
